معرفی نهال تبریزی
نهال تبریزی یکی از قدیمیترین انواع نهال غیرمثمر در ایران میباشد. اگر چه این نهال زینتی میوهدهی نمیکند، اما یکی از سودآورترین انواع درختان از نظر اقتصادی به شمار میرود. چوب مرغوب درخت تبریزی در صنعت نجاری بسیار کاربرد دارد. نهال تبریزی قدرت رشد بسیار بالایی دارد و در 6 سالگی چوب این درخت قابل بهرهبرداری است.
نهال تبریزی با عنوانهای دیگر چون شالک یا صنوبر سیاه نیز شناخته میشود. نام علمی این درخت Populus nigra است که از خانواده بیدیان (Salicaceae) است. نهال کبوده و تبریزی متعلق به یک خانواده هستند اما با یکدیگر تفاوت دارند. درخت تبریزی انواع مختلفی دارد که ممکن است تفاوتهای ظاهری داشته باشد، اما چوب تمامی این ارقام با کیفیت است. این نهال در تبریز با عنوان لشه قَلَمه شناخته میشود. در این منطقه، این نهال در حاشیه اغلب باغها و مزارع به عنوان بادشکن کاشته میشود.
خصوصیات نهال تبریزی
مهمترین خصوصیت نهال تبریزی، ارتفاع بسیار بلند آن است. ارتفاع درخت تبریزی حدود 20 الی 30 متر میباشد، اما گاهی ممکن است تا 40 متر نیز رشد کند. قطر تنهی درخت نیز حدود 1.5 متر میباشد. یکی از ویژگیهای خاص درخت تبریزی، رشد مستقیم و کم شاخه این درخت است، در واقع این درخت، شاخههای کمی دارد و بیشترین رشد آن در ارتفاع درخت است؛ به همین جهت چوب آن بسیار پرکاربرد است. از مهمترین کاربردهای آن استفاده به عنوان تیرک چوبی سقف است.
نهال تبریزی دارای برگهایی به رنگ سبز روشن و براق است. این برگها پهن و نوک تیز هستند. درخت تبریزی از درختان خزانکننده و برگریز است. برگهای این درخت، در فصل پاییز، قبل از ریزش به رنگ طلائی روشن تغییر رنگ میدهند که زیبایی خیرهکنندهای به درخت میبخشد. جوانههای درخت تبریزی زرد رنگ، چسبناک و بسیار معطر هستند.
ریشه درخت تبریزی بسیار قوی است و قدرت نفوذگری بالایی دارد. به همین جهت برخی اوقات به عنوان بادشکن، تعدادی نهال تبریزی در کنار هم و با فاصله کم کاشته میشود. اما باید توجه داشته باشید نباید در نزدیکی ساختمان و لولهها کاشته شوند.
کاشت نهال تبریزی
برای کاشت نهال تبریزی یکی از مهمترین مسائل، زمان مناسب برای کاشت نهال است. نهال باید در زمانی کاشته شود که شیرابهی آن جاری نشده باشد. بهترین زمان کاشت نهال در مناطق مختلف تفاوت دارد. در مناطق شمال غرب کشور از جمله کردستان، اواخر زمستان و پس از پایان یافتن اوج سرما و یخبندان، بهترین زمان برای کاشت نهال تبریزی است. اما در مناطق جنوبی از جمله خوزستان و شیراز، اواخر پاییز زمان مناسبی برای کاشت این نهال است؛ زیرا در این مناطق، سرمای زمستان ملایم است. در مناطق شمالی کشور از جمله گیلان از اواخر پاییز تا فروردین میتوان این نهال را کاشت.
اغلب مناطق کشور ما برای پرورش نهال تبریزی مناسب است. اما این نهال در مناطق سردسیر و معتدل بهترین رشد را خواهد داشت. اما نکتهای که باید توجه شود، نیاز آبی بالای درخت تبریزی است، بنابراین، نهال تبریزی باید در مناطقی کاشته شود که امکان آبیاری فراهم باشد. درخت تبریزی نیاز به آب روان، خنک و سرشار از اکسیژن دارد، بنابراین مجاورت رودخانه برای پرورش این نهال عالی است.
باید توجه داشته باشید که نهال تبریزی در خاک قلیایی نمیتواند رشد مطلوب داشته باشد و خاک آهکی نیز ممکن است باعث از بین رفتن نهال شود. همچنین این نهال به دلیل داشتن ریشههای عمیق به خاک عمیق، سبک و نفوذپذیر نیاز دارد تا بتواند به خوبی ریشهدوانی کند.
توجه داشته باشید که نهال تبریزی را در مناطق آفتابگیر یا نیمه سایه بکارید؛ زیرا این نهال نورپسند است و در مناطق آفتابگیر رشد بسیار خوبی خواهد داشت. در مناطق کم نور، رشد برگها دچار اختلال میشود و امکان ابتلا به بیماریهای قارچی افزایش مییابد.
فاصله کاشت نهال تبریزی بستگی به هدف از کاشت نهال دارد. هدف از کاشت این درخت ممکن است حصارکشی اطراف باغ ، استفاده به عنوان بادشکن، زینتبخشی به باغ و ویلا و یا استفاده از چوب درخت باشد. اما به طور کلی باید گفت چون شاخ و برگ این درختان چندان گسترده نیست، میتوان آنها را با فاصله خیلی کم کاشت. بهتر است در هنگام کاشت نهال، ردیفها دارای شیب کمی باشند تا در هنگام آبیاری، آب جاری شود.
آبیاری نهال تبریزی
پس از کاشت نهال تبریزی، باید از آن به خوبی مراقبت کرد تا به مرحله بهرهوری برسد. یکی از مهمترین نکات نگهداری از نهال تبریزی، آبیاری نهال است. همان گونه که قبلا اشاره کردیم قبل از کاشت نهال، مطمئن شوید که میتوانید نیاز آبی نهال را فراهم کنید. نهال تبریزی در آبهای روان که سرشار از اکسیژن هستند، بهترین رشد را خواهد داشت. توجه داشته باشید که نهال تبریزی، اکسیژن مورد نیاز خود را از آب میگیرد؛ بنابراین آبیاری نهال با آب راکد و باتلاقی که دارای اکسیژن کافی نیست، ممکن است موجب خفگی درخت شود.
پس از اینکه نهال تبریزی را کاشتید، در سال اول باید هر هفته یک بار آن را آبیاری کنید تا ریشه نهال در خاک تثبیت گردد. اما پس از پایان سال اول، میتوان نهال را هر ده روز یک بار آبیاری کنید. البته به طور کلی، درخت تبریزی در برابر خشکی مقاومت نسبتا خوبی دارد، اما برای رشد مناسب نیاز به آبیاری منظم است. همچنین، آبیاری بیش از اندازه نهال نیز مناسب نیست؛ زیرا موجب عدم رشد نهال و در نتیجه کم شدن ارتفاع نهال میگردد. همچنین اگر درخت تبریزی بیش از اندازه نیاز آبیاری گردد، ممکن است برگهای آن زودتر از موعد و در اواخر فصل تابستان بریزند که موجب اختلال عملیات فتوسنتز درخت میشود.
نگهداری از نهال تبریزی
یکی دیگر از مهمترین نکات در نگهداری از نهال تبریزی، حذف علفهای هرز است. رویش و پیچیدن علف هرز دور درخت تبریزی، بسیار خطرناک است و رشد و سلامت درخت را تهدید میکند. گیاه انگل نیز برای درخت تبریزی بسیار مضر است، زیرا انگل با تغذیه از شیرابه نهال، موجب خشک شدن آن میگردد. برای هرس درخت تبریزی باید از سال دوم، شاخههای خشک شده را حذف کرد، این درخت نیاز به هرس بیشتری ندارد.
باید به این مسئله بسیار توجه داشته باشید که نهال تبریزی سرعت رشد فوق العادهای دارد؛ بنابراین خیلی سریعتر از سایر گیاهان مواد غذایی خاک را جذب و به چوب تبدیل میکند. به همین جهت، پس از مدتی خاک اطراف نهال ضعیف میگردد. برای تغذیه مناسب درخت تبریزی، باید از کود حیوانی و کود شیمیایی برای تقویت خاک استفاده کرد تا ریشه و تنه نهال رشد مناسب داشته باشد. کودی که برای احیای خاک درخت تبریزی نیاز است باید شامل ترکیبات مختلف کود ازت، فسفر و پتاس باشد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.